به گزارش بازی اندروید، کیومرث پوراحمد در یادداشت هایی که از پشت صحنه فیلم «خانه دوست کجاست؟» کیارستمی نوشته، به خاطره ای از تکرار فیلمبرداری چند سکانس بعد از پایان کار اشاره کرده که با عنایت به نمایش ویژه این فیلم در برلیناله بازخوانی می شود.
به گزارش بازی اندروید به نقل از ایسنا، چند روز قبل در جشنواره فیلم برلین فیلم سینمایی «خانه دوست کجاست؟» ساخته عباس کیارستمی در قسمت مرور آثار هفتاد و سومین دوره این جشنواره بین المللی با عنوان «جوان در قلب، بزرگ شدن در سینما» در یک اکران ویژه نمایش داده شد. این بخش شامل نمایش مجموعه ای از آثار انتخاب شده توسط کارگردانان، بازیگران و فیلمنامه نویسان بین المللی است و نیکی کریمی سینماگر ایرانی هم یکی از چهره هایی بود که برای انتخاب فیلم در این بخش برگزیده شد و او فیلم «خانه دوست کجاست؟» را برای نمایش در این بخش برگزیده بود.
بیشتر بخوانید:
نیکی کریمی در «برلیناله» چه گفت؟
«خانه دوست کجاست ؟ » کیارستمی در سال ۱۹۸۹ در جشنواره فیلم لوکارنو در کشور سوئیس نمایش داده شد و در نهایت جایزه یوزپلنگ نقره ای و همینطور بهترین فیلم از دید هیات داوران فدراسیون بین المللی منتقدان فیلم (فیپرشی) را به دست آورد.
به همین بهانه قسمتی از وقایع نگاری کیومرث پوراحمد از پشت صحنه این فیلم مرور می شود که در کتابی با همان نام فیلم، انتشار یافته است.
پوراحمد در آخرین بخش از یادداشتی که در رابطه با پشت صحنه فیلم «خانه دوست کجاست؟» نوشته، بیان کرده است:
«سرانجام باز هم تکرار
سرانجام قبل از ظهر روز شنبه بیست و چهارم آبان شصت و پنج، پس از سی و سه جلسه کار، فیلم برداری فیلم خانه دوست کجاست به پایان می رسد. ناهار را خورده و نخورده چمدان هایمان را می بندیم و با هر که دم دستمان است خداحافظی می کنیم؛ همچون با عبدالله احمدپور که با پاکت های زیتون در دست و نم اشکی در چشم بدرقه مان می کند. وقتی دستم در دست های بزرگش جا می گیرد فکر می کنم که این دست ها از فردا باز آشنای قدیمی اش، بیل را لمس می کند و آرزو می کنم که ای کاش هیچ دستی کوچک یا بزرگ در هیچ زمانی روی سینه حک نشود.
پس از خداحافظی با عجله روانه تهران می شویم و می رویم تا در چنبره هزارتوی زندگی در تهران... نه فیلمبرداری فیلم خانه دوست کجاست هنوز به انتها نرسیده است. اگر یک صدا ناجور قیچی خورده باشد، اگر یک تصویر حتی برای یک لحظه تار (فلو) شده باشد، اگر نگاه یک بازیگر حتی برای یک لحظه منحرف شده باشد و اگر هر اشکال جزئی دیگری وجود داشته باشد و فیلمساز ناچار باشد آنرا نادیده بگیرد، آن اشکال جزئی همیشه آزار دهنده است. ممکنست هیچ تماشاگری هیچگاه متوجه آن اشکال جزئی نشود اما فیلمساز، حتی پس از گذشت سالیان دراز، باز هم وقتی فیلم را ببیند آن اشکال جزئی نگرانش می کند.
اواخر دیماه مونتاژ فیلم خانه ی دوست کجاست به انتها میرسد و چنگیز صیاد فیلم را صداگذاری می کند. «لک»های برخی از پلان ها همان اشکالات نه چندان جزئی است که همیشه آزاردهنده است. کیارستمی در تمام مدتی که مشغول مونتاژ فیلم بوده، گاه به فکر تکرار آن صحنه ها می افتد اما بعد منصرف می شود و باز وسوسه تکرار به سراغش می آید.
سرانجام در نخستین روزهای بهمن ماه وسوسه تکرار غالب می شود و ما باز راهی رستم آباد می شویم که برخی از صحنه های لک دیده را تکرار نماییم و این دفعه گروه ما فقط پنج شش نفر هستند.
به رستم آباد که می رسیم از یک خانه جارو، از خانه ای دیگر تشت و از خانه های دیگر یک گونی گچ تهیه می نماییم. من از نردبان بالا می روم و در نقش گُلی خانم دیوارها را سفید می کنم. ناصر زراعتی هم می رود احمد احمدپور را می آورد. خوش بختانه هیچ تغییری نکرده؛ نه صورتش، نه موهای سرش. اما لباس هایش؟ پدر و مادرش به تهران رفته اند و او پیش مادر بزرگش زندگی می کند و در خانه شان قفل است.
ناصر زراعتی یکی از معتمدان محل را به شهادت و نظارت می گیرد و قفل در خانه را می شکنیم و من می روم توی خانه. حالا لباس ها کجاست؟ خدا من را ببخشد. تمام ساک ها و چمدان هایی را که گوشه و کنار اتاق و پشت پرده ها و زیر اشکاف هاست باز می کنم و لباس ها را زیر و رو می کنم تا بالاخره لباس های فیلم احمد را پیدا می کنم و به او می پوشانم. یک قفل نو را که قبلاً خریده ایم به جای قفل شکسته نصب می نماییم و کار تمام می شود. تا غروب چند نمای تکراری را فیلم برداری می نماییم. شب را عده ای در رشت می گذرانند و چند نفری به منجیل می روند و بامداد روز بعد باز به رستم آباد می آییم.
صحنه تکراری امروز، صحنه ای است که احمد پس از دیدن شلوار نعمت زاده روی بند رخت در خانه ای را می زند. پیرزنی پشت در می آید و احمد با اصرار زیاد پیرزن را می برد تا شلوار را به او نشان بدهد. قسمت هایی از این فصل که قبلاً فیلمبرداری شده سالم می باشد و فقط برخی از نماها را که لک افتاده باید تکرار نماییم اما پیرزنی که صحنه قبلی را بازی کرده مرده است. خدا رحمتش کند. باید پیرزن دیگری پیدا نماییم و همه ی سکانس را از نو فیلمبرداری نماییم. روی بالکن یکی از خانه های مجاور پیرزنی ایستاده که چشم کیارستمی را می گیرد و به من نشانش می دهد. من دست و آستین بالا می زنم و می روم توی خانه شان. اول با عروسش که در طبقه پایین زندگی می کند حرف می زنم. عروس پیرزن میگوید: «او مدت هاست با من قهر است و من نمی توانم واسطه این کار بشوم.»
من بدون معطلی از پله ها بالا می روم. پیرزن که از قضایا بو برده به اتاقش می رود و در را می بندد. با کمال احترام چند ضربه به در می زنم اما انگار کسی در اتاق نیست. بعد چند ضربه دیگر و باز هم جوابی نیست. بالاخره زبان باز می کنم: «مادر در را باز کنید. با شما عرضی دارم.» اما او فقط غرولند می کند.
«مادر، در را باز کنید. من جای پسر شما هستم.»
«برو گمشو. گور پدر تو و پسرم با آن زن عفریته اش.»
رها نمی کنم. باز هم خواهش می کنم، تقاضا می کنم، التماس می کنم. اما مرغ پیرزن یک پا دارد و سرانجام آخرین ضربه! یک صدتومانی از لای در به داخل اتاق می فرستم.
«مادر، این هم پول. شما فقط ده دقیقه بیا و کار ما را راه بینداز.»
قبول نمی کند یک صدتومانی دیگر به داخل میفرستم.
«پولت توی سرت بخورد. بردار و برو.»
اگر آخرین حربه هم کارساز نباشد چه باید کرد؟ پس باید آخرین حربه را کارساز کرد. یک صدتومانی دیگر به داخل می فرستم و بعد یک پنجاه تومانی و بعد دوتا بیست تومانی و بعد... صدای چفت در گوش هایم را تیز می کند. در آهسته باز می شود. حالا گوشه ای از چهره اش از لای در دیده می شود.
«آخه پسرجان من مریضم....»
«درد و بلایت بخورد به سرم. «پری بن» پدرمان را درآورده. فقط دوتا پلان.»
«من نمی فهمم تو چه می گویی. من مریضم.»
«تو بیا. تو بیا و جلو دوربین بگو من مریضم، همین.»
حالا در کاملا باز است و پیرزن کنجکاو به من نگاه می کند. در چهره اش می خوانم که رام شده است. می گویم: «اجازه می فرمایید؟» زیر بازویش را می گیرم و خرامان خرامان از پله ها پایین می برمش. چند دقیقه بعد جلو دوربین قرار می گیرد و عین صحنه ای را که با من داشته با احمد احمدپور تکرار می کند. احمدپور در می زند. او پشت در می آید. احمد پور می گوید: «این شلوار مال کیه؟ اون جا؟»
«من نمی دونم پسرجون. من مریضم.»
«تو بیا. بیا نشونت بدم. بیا.»
«من نمی تونم پسرجون. من مریضم.»
«تو بیا... بیا...»
و او جلو دوربین هم رام می شود و دست به دست احمد پور می دهد و می رود.
«کات!»
و این دفعه دیگر واقعاً کات. با «خط» یا بدون «خط» با «پری بن» یا بدون «پری بن» فیلم های گرفته شده مونتاژ می شود و در فیلم اصلی سرجایش گذاشته می شود. وقتی تکرار صحنه ها تمام می شود با هر که دم دستمان است خداحافظی می نماییم و با عجله روانه تهران می شویم و می رویم تا در چنبره هزارتوی زندگی در تهران خاطرات تلخ و شیرین دو ماه کار و زندگی با خانه دوست کجاست را به سرعت فراموش نماییم. فراموش که نه، از دم دست ذهنمان رانده شود به آنجا که دم دست نیست اما می شود که دم دست آوردشان. یک سال بعد که می خواهم مروری بر آن دو ماه داشته باشم ابتدا گمان می کنم که همه چیز را فراموش کرده ام و حضور ذهنم نسبت به آن خاطرات از چند صفحه مطلب تجاوز نخواهد کرد. اما وقتی دست به قلم می شوم می بینم که آن خاطرات با همه جزئیاتش هنوز زنده و تازه است؛ آن هم با حجمی که می بینید و با کیفیتی که می خوانید. با همه خوب و بدش و ضعف و قوتش. خوبی و قوتش را پیشکش شما می کنم و بابت ضعف و بدی اش پوزش می طلبم.»
«خانه دوست کجاست؟» همچون فیلم های مشهور کیارستمی است که در در خلاصه داستان آن آمده است: احمد هشت ساله مصمم است دفتر مدرسه بهترین دوستش را پس بدهد تا او اخراج نشود. اما بزرگترها مدام مانع می شوند و او را به بیراهه می کشانند. این فیلم ایرانی، ناآگاهی بزرگ ترها را به صورت اجتناب ناپذیری آشکار می کند.
منبع: بازی اندروید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب