بازی اندروید: حمیدرضا صدر دست روی نبض جامعه گذاشت و با ضربان آن مدام بالا و پایین می شد. از افلاطون این درس را گرفت که وقتی از زنجیرها و بندها رهایی یافت و بیرون غار رفت باردیگر به درون غار بازگردد و به فکر رهایی اهل مغاره از زندان غار باشد.
به گزارش بازی اندروید به نقل از ایسنا، حمیدرضا بسحاق، مترجم و مدرس دانشگاه، در یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: «جوان تر که بودم نقد فیلم زیاد می خواندم. آن روزها خواندن «مجله فیلم» حکمِ دیدن یک فیلم در سینماهای هالیوود یا دیدن یک نمایش در برادوی را داشت. نام حمیدرضا صدر برای همه خوانندگان نشریات سینمایی نامی آشنا بود. من هیچ گاه نقدهای پرمغز، آتشین، بی غرض و منصفانه او را از دست نمی دادم. روزی اتفاقی او را در تلویزیون دیدم. بی آنکه او را شناخته باشم، مجذوب کلامش شدم. انگار او را سال ها می شناختم. بعد که نامش زیرنویس شد، خیلی تعجب نکردم. او سبک و سیاق خاص خودش را داشت و شبیه هیچکس نبود. تنها شگفتی من از این بابت بود که فردی بتواند فوتبال را به همان خوبی سینما این قدر خوب تفسیر و واکاوی کند. شنیدن حرف های وی شاید به اندازه خودِ فوتبال جذابیت داشت. فردی که به نظرم یکی از بهترین منتقدان تاریخ سینمای ایران و حتی دنیا بود، حالا در هیات کارشناس فوتبال ظاهر شده بود و تسلط او بر دنیای پر رمزوراز فوتبال کمتر از دانش سینمایی اش نبود. قلم خیلی خوبی داشت، کلمات او بیشتر حس می شدند تا فهم، چون با احساس و با تمام وجود می نوشت و آنچه می نوشت قبلا در او درونی شده بود.
وقتی رفت خیلی دوست داشتم چند سطری به یادش بنویسم اما اغراض مستحبه دنیا من را از نوشتن بازداشت و الان در سالمرگ او این مهم تحقق یافته است تا شاید خلأ آرزوی دیداری را که هیچ گاه برآورده نشد تاحدودی پر کند.
اما چه چیز یک معلم و پژوهشگر فلسفه را وامی دارد تا درباره مردی مانند صدر بنویسد. شاید از همه مهم تر درس هایی است که از خود او گرفته ام. از او آموختم که هیچ گاه گذشته ام را فراموش نکنم، نقاب نزنم و آنچه هستم، بنمایم. آخر من پیش از آنکه دانشگاه بروم و ردای پر کبکبه فلسفه را بر دوش بیفکنم، در کوچه ها فوتبال بازی کرده ام، زمین خورده ام، روی سکوها نشسته ام و با برد و باخت تیم محبوبم شادان و نالان شده ام. من نمی توانم بخش اعظمی از منویات و محتویاتِ ناخودآگاهم را نادیده بگیرم یا سرکوب کنم، یعنی نباید مثل آدم عصاقورت داده از کلاس درس بیرون بیایم، سیخ و سیخ راه بروم، اطرافم را نبینم و طوری وانمود کنم که دیگران نفهمند عجله من برای رفتن به خانه دیدنِ یک بازی فوتبال است.
جامعه امروزی ما افرادی مثل صدر را کم دارد. او یک روشنفکر به مفهوم دقیق کلمه بود. بر خلاف بسیاری از همتایان خود پس از فراغت از تحصیل به ایران برگشت. مردی با خصوصیات او به آسانی می توانست در غرب جایی برای خودش باز کند و زندگی راحت و آسوده ای داشته باشد. در ایران هم با مدرک پرکاربرد و ارزشمندی که داشت می توانست به آسانی در جایی استخدام شود و برای خودش برو و بیایی داشته باشد اما راه دشوار خدمت به خلق را با همه مصائب و دردسرهایش به جان خرید. بجای آنکه در برج های عاجی ذهنش بخزد و مثل خیلی ها غرق در انتزاعیات و دنیای قصه های شاه پریان شود، دل به دریای زندگی زد و بجای متن با خود جهان واقعی روبه رو شد؛ به اهمیت هنر (به ویژه سینما) و ورزش (به خصوص فوتبال) به خوبی پی برد و به سراغ مقولاتی رفت که بیشترین پیوند را با خود زندگی دارند و حتی می توان گفت پس از مرگ هم ما را رها نمی کنند. برای به تصویرکشیدن زندگی چه چیز با سینما و فوتبال برابری می کند. صدر به خوبی فهمید که فوتبال مانند هر ورزش دیگری می تواند ابزاری برای انتقال و حتی تثبیت ارزش های اخلاقی و معنوی باشد؛ آخر چه چیز مثل فوتبال می تواند همه را این طور گرد هم آورد و فرصتی برای تحقق اهداف عالی تر و نیاتی بزرگ تر فراهم آورد. باری، او دست روی نبض جامعه گذاشت و با ضربان آن مدام بالا و پایین می شد. از افلاطون این درس را گرفت که وقتی از زنجیرها و بندها رهایی یافت و بیرون غار رفت باردیگر به درون غار بازگردد و به فکر رهایی اهل مغاره از زندان غار باشد.
عده ای می گویند دیدن فوتبال وقت تلف کردن است و دویدن این همه آدم به دنبال یک توپ عین بیهودگی و حتی دیوانگی است. این افراد سوای این که خودفریبی می کنند از اهمیت موضوع غافل اند. اگر چرخش توپ فوتبال بیهوده است، پس چرخش توپ زمین و کل هستی نیز بیهوده است. و اگر فوتبال شور و هیجانی پوچ و عبث است، شاید همانطور که سارتر هم می گفت خود زندگی هم شور و هیجانی پوچ و بیهوده باشد. ظاهر قضیه خیلی ساده و به نظر پیش پاافتاده است اما کار دشوار و هنرمندانه کشیدن معانی عالی از دل چیزهای ساده و پیش پاافتاده ای مثل خوردن توپ به تیر دروازه، آفساید، خطا، پنالتی و... است؛ این هنری است که صدر در آن استاد بود.
ورزش مقوله کوچکی نیست. اگر منصف باشیم ورزش ما تا حدود زیادی دارد جور علم، فلسفه، ادبیات و خلاصه همه عرصه های فرهنگی ما را می کشد و به جز چند استثنا، افتخارآفرینی ها بیشتر در عرصه ورزش ما روی داده است.
نام شاعران، نویسندگان و هنرمندانِ ما به اندازه نام ورزشکاران مان بلند نیست و نگوییم که ورزش مربوط به مقوله زور و بنیه بدنی است؛ چونکه ورزش امروز بیشتر مبتنی بر هوش و خلاقیت است تا قدرت و توان بدنی. صدر به خوبی این را فهمیده بود.
خیلی دوست داشت تا جام جهانی قطر (۲۰۲۲) زنده بماند اما فرشته مرگ گوشش به این حرف ها بدهکار نیست و کار خودش را می کند. با شروع مسابقات همه ما جای او را خالی می کنیم؛ مسلما دلمان برای دیدن آن چهره صمیمی، نگاه مهربان، صدای رسا و گیرا، ریش انبوه و بور، دست تکان دادن ها و حرص وجوش خوردن هایش تنگ می شود. کسی چه می داند شاید در دوردست ها با کالبدی برزخی با ما بازی ها را ببیند! شاید ذهن همه ما را هم بتواند بخواند و حتی نتیجه را نیز از قبل بداند اما با همان شور و شوق، مثل یک بازی زنده و مستقیم به تماشای آن بنشیند. عاقبت روزی مرگ گریبان همه را می گیرد، مهم کارنامه ای است که بر جای می گذاریم و به نظرم حمیدرضا صدر کارنامه خوبی داشت و شاگرد اول کلاس زندگی بود، زندگی و حیاتی که خود او آنرا با فوتبال برابر می دانست؛ با این تفاوت که اگر زندگی هم برود، فوتبال هنوز باقی است و یاد این مرد فوتبالی سرزمین ما همیشه در خاطر نسل ها جاویدان و ابدی است.»
منبع: بازی اندروید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب