به گزارش بازی اندروید ناصر تقوایی از نظرمن فیلمسازی کمال گراست فراتر از آن شکل مرسومی که در سینما می بینیم، کارگردانی به غایت منحصر به فرد، حساس، ریزبین و نکته سنج که کارنامه محدودش خود گواهی بر این مدعاست؛ به گمانم مهم ترین دلیلی که طی این سال ها تهیه کننده ای جرات و جسارت نداشته برای تولید اثری از او پیشقدم شود به همین وسواس بالای او مربوط می شود؛ چون همه به حساسیت بیش ازحد او حین فیلم ساختن آگاه هستند و این خصوصیت به نظر من با آنچه ما از سینما به صورت معمول سراغ داریم هیچ غرابتی ندارد و این خصلت اساسی ناصرتقوایی است که او را از دیگر فیلمسازان متمایز و آثار او را متفاوت می کند.
به گزارش بازی اندروید به نقل از ایسنا، محمود کلاری فیلمبردار پیشکسوت سینمای ایران در ادامه یادداشت خود به بهانه زادروز ناصر تقوایی در روزنامه «شرق» نوشت: با این که فقط یک فیلم افتخار همکاری با ناصر را داشتم (ای ایران) اما حقیقتا خاطرات بسیار فراموش ناشدنی از این تجربه در ذهنم نقش بسته که پس از گذشت ۳۰ سال محال است بتوانم آنرا فراموش کنم! اصلا مگر می شود روزهای سخت «ای ایران» را فراموش کرد؟ آنجا بود که فهمیدم تقوایی به معنای واقعی و دیوانه وار، عاشق سینما و همینطور ادبیات است.
ما طی دو سال در دو نوبت (جمعا نزدیک ۶ ماه) به ماسوله رفتیم و در این زمان هم کار کردیم و هم زندگی اما از نوع بسیار سختش. «ای ایران» در دهکده آن زمان کوچک و بدون امکانات ماسوله که در انتهای یک جاده ناهموار و بن بست قرار داشت، فیلمبرداری می شد که جاده آسفالت نداشت و هر وسیله نقلیه ای نمی توانست به این روستا رفت وآمد کند. امکانات آن زمان هم مثل امروز نبود و اصلا محلی برای اقامت گروه نبود. ما در مهمانسرایی نیمه ساز منزل کرده بودیم که هیچ وسیله گرمایشی نداشت. سال هایی که شرایط جنگ بر کشور حاکم بود و در هر زمینه ای با کمبودهای زیادی روبه رو بودیم و به سختی امکانات زندگی فراهم می شد، بنابراین اداره کردن و تهیه امکانات تولید برای این گروه حدودا ۳۰ نفره در آن روستا بسیار دشوار بود.
یادم می آید مرحله اول فیلمبرداری در سال اول، آنقدر طولانی شد که فصل را از دست دادیم. ۷۰ روز فیلمبرداری کرده بودیم و از آنجائیکه در منطقه کوهستانی به سر می بردیم هوا زودتر از پیشبینی ها سرد و برگ درختان دگرگون شد و همین تغییرات با پلان های ما در ایام آخر تابستان همخوانی نداشت. با بارندگی های شدید روبرو شده بودیم و همین سبب کندشدن کار می شد و ناصر تقوایی هم با آن کمال گرایی خاص خودش، به هر آنچه با اندیشه هایش نزدیکی نداشت به هیچ عنوان رضایت نمی داد. یک روز با خیال راحت و بدون دلشوره و ابایی اعلام نمود کار را متوقف می نماییم و سال آینده ادامه کار را خواهیم گرفت و این برای من که نورسیده سینما شده بودم عجیب می آمد.
یادم می آید در این فاصله زمانی توقف یکساله، من دو فیلم «مادر» از مرحوم علی حاتمی و «ریحانه» علیرضا رئیسیان را فیلمبرداری کردم و پیشنهاد فیلمبرداری «دندان مار» از طرف کیمیایی به من شد که به مرحله دوم فیلمبرداری «ای ایران» به ماسوله دعوت شدیم. آن لحظه حس عجیبی داشتم که همکاری با کیمیایی را از دست ندهم و از سویی دلم با بقیه فیلمبرداری فیلم «ای ایران» بود. حس آزاردهنده ای نداشتم اما به هر جهت تجربه همکاری با کیمیایی را از دست دادم، خصوصا این که «دندان مار» فیلم قابل توجهی شد. بطور قطع نظیر این اتفاق برای دیگر عوامل فیلم هم افتاده بود که آنها هم چشم پوشی کردند و ادامه همکاری را پذیرفتند مثل اکبر عبدی که در این فاصله زمانی در فیلم «مادر» بازی کرد و از کارهای ماندگار وی در بازیگری شد و من شک ندارم که پیشنهادات دیگری هم داشت که به خاطر همزمانی با بخش دوم فیلمبرداری ای ایران نپذیرفت.
درباره وسواس های ظریف و موشکافانه و گاها افراطی تقوایی باید بگویم که وی در طول کار، فقط به آنچه در ذهنش ساخته و پرداخته بود، می اندیشید و برایش اصلا مهم نبود که عوامل فیلم را آرام آرام خسته و بی انگیزه کند و پس از مدتی آن انگیزه و شوق و ذوق آغازین را از دست بدهند. این نوع فیلمسازی تقوایی برای من حداقل در آن زمان مسبوق به سابقه نبود؛ فیلمسازی با این حد از کمال گرایی که به شکلی وسواس گونه از چیزهای کوچک و ظاهرا کم اهمیت نمی گذرد و فارغ از تمام تبعات ناشی از این روش، کار را به کندی و فرساینده پیش می برد.
حتی خاطرم می آید حین فیلمبرداری، برادر ایشان در کویت مرحوم شدند. وقتی خبر به ماسوله رسید (از طریق یک تلفن خانه قدیمی) ما برای شام جمع شده بودیم. من مامور شدم این خبر را به تقوایی بدهم. با احتیاط بسیار زیاد و با مقدمه ای دلجویانه آن واقعه را به تقوایی منتقل کردم. طبیعتا همه انتظار داشتیم حداقل او برای چند روزی کار را تعطیل کند تا به انتقال جسد برادرش و مراسم خاکسپاری بپردازد ولی او روی بالکن رفت و سیگاری کشید و بعد با چهره ای افسرده و بسیار غمگین آمد و با همان شیفتگی و دقت همیشگی، چگونگی فیلمبرداری سکانس روز بعد را شرح داد. این واکنش برای من و همه سوال برانگیز بود که واقعا او چگونه می تواند به همه چیز در مقابله و مقایسه با فیلمش بی تفاوت باشد؟! شیفتگی و عشق دیوانه وار او به سینما همه را متعجب می کرد چون تقوایی واقعا عجیب و منحصربه فرد است.
«ای ایران» را در شرایط سخت و در هفته های آخر بسیار سرد فیلمبرداری می کردیم. برف زیادی باریده بود و همه جا یخبندان بود. روزگاری بود که سوخت هم به سادگی پیدا نمی شد. یادم می آید آن دوران با حمید جبلی هم اتاق بودیم و هیچ وسیله گرمایشی نداشتیم. ضمنا برق هم قطع می شد. دو تخت چوبی برای استراحت در اتاق داشتیم. ما تخته های زیر تشک تخت هایمان را از آن جدا می کردیم، بیرون از اتاق می سوزاندیم و بعد زغالش را می آوردیم داخل اتاق تا خودمان را کمی گرم نماییم و بتوانیم بخوابیم.
تهیه کننده اول فیلم «ای ایران» آقای سلطان زاده بود که همان مرحله اول فیلمبرداری پروژه را ترک کرد. بعد بخشی از مسئولیت تولید و تهیه کار را بنیاد فارابی و بخشی را خود ناصر تقوایی برعهده گرفتند. خاطرم هست آن زمان با وضعیت بحرانی عجیب و غریب و بسیار دشواری روبه رو بودیم. همان زمان بود که فارابی به ما اعلام نمود باید ظرف چند روز دوربین و لوازم فیلمبرداری را تحویل دهیم چون دوربین باید به فیلم کیانوش عیاری برای ساخت فیلمش تحویل داده می شد. به من پیغام دادند در صورت عدم تحویل دوربین در تاریخ تعیین شده از آن پس اجاره دوربین را خودت باید متقبل شوی. من با تقوایی صحبت کردم و به او گفتم: «ما باید ظرف تاریخ تعیین شده دوربین را به بنیاد فارابی تحویل دهیم، اگر تحویل ندهیم تهدید کرده اند که می آیند وخودشان دوربین را می برند.» ناصر کمی فکر کرد و بسیار جدی اظهار داشت: «به آنها بگو وقتی می آیند دوربین را ببرند چند حلقه نگاتیو هم با خودشان بیاورند!» برای چند ثانیه متحیر نگاهش کردم. انگار حرف هایم را نشنیده بود یا بهتر بگویم مطلقا تهدید فارابی را جدی نگرفته بود! فارابی می خواست با این ترفند تقوایی را مجبور کند تا به کارش سرعت ببخشد اما ظاهرا نمی دانست او اصلا به این ترفندها کمترین توجهی نمی کند.
من از همکاری با تقوایی بسیار لذت بردم. کارگاه آموزشی بسیار سختی را تجربه کردم و از همه ظرایف و حساسیت ها و حتی وسواس های تا حدی بیمارگونه اش بسیار آموختم و یاد گرفتم. کار با تقوایی بیش از اندازه جذاب و دوست داشتنی بود. لجبازی های سرسختانه او مرا سر شوق و به هیجان می آورد،. ای کاش تقوایی فیلمهای بیشتری می ساخت و این امکان فراهم می شد تا باز هم در کنار او قرار بگیرم و از شیوه خیلی سخت و منحصربه فرد و خلاقانه فیلمسازی اش لذت ببرم.
منبع: games-android.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب