بازی اندروید: به گزارش بازی اندروید، سعید قطبی زاده منتقد و فیلمنامه نویس سینما ایران در دوازدهمین جلسه فصل هفتم پاتوق فیلم کوتاه، جهان بینی فیلم سازان فیلم کوتاه و رابطه آنها با سینمای بلند را بررسی کرد و به نقد چهار فیلم اکران شده این برنامه پرداخت.
به گزارش بازی اندروید به نقل از روابط عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، دوازدهمین جلسه از هفتمین پاتوق فیلم کوتاه روز گذشته ۲۴ مرداد ۱۴۰۱، با نمایش ۴ فیلم کوتاه «تی یَره» به کارگردانی مصطفی مهربان، «بشقاب» به کارگردانی مشترک عذرا خوان خواجه و رعنا واعظی، «کوتوله های سفید» به کارگردانی سوگل رضوانی و «آهو» به کارگردانی مهسا رضوی برگزار شد.
در این رویداد سعید قطبی زاده منتقد و فیلمنامه نویس سینما برای دومین مرتبه در فصل هفتم پاتوق فیلم کوتاه تهران بعنوان کارشناس ویژه جلسه دوازدهم، بعد از اکران آثار با کارگردانان فیلمهای به نمایش درآمده به گفتگو نشست و آثار را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
قطبی زاده در ابتدای صحبت های خود ضمن اشاره به بخشی از تاریخ شفاهی سینمای جهان و بیان این نکته که سینمای کوتاه به نحوی پشتوانه سینمای بلند است، اظهار داشت: به شهادت تمام تحولات تاریخ سینمای جهان، به صورت عمده فیلم سازان بزرگ سینمای ایران و جهان، عقبه پررنگی در سینمای فیلم کوتاه داشته اند؛ البته این به معنای این نیست که فیلم کوتاه صرفاً پشتوانه فیلم بلند است، بلکه فیلم کوتاه هویت کاملا مستقلی در سینما دارد که ظرفیت بسیار بالای آن در سینمای بلند هم قابل استفاده می باشد.
وی افزود: فیلم کوتاه برای من مانند داستان کوتاه است، بعنوان مثال آنتوان چخوف به غیر از فیلم نامه صرفاً داستان کوتاه می نوشت و هیچ گاه مبادرت به نوشتن رمان نکرد؛ منظور اینست که یک فیلم ساز می تواند تا همیشه فیلم کوتاه بسازد و هیچ الزامی وجود ندارد که فیلم کوتاه خاکریزی برای ورود به سینمای بلند باشد.
این منتقد سینما با بیان وضعیت سینمای بلند حال حاضر ایران و اینکه این سینما تا چه اندازه به پول و البته بازیگرانی که به جز چهره خوب استعدادی در بازیگری ندارد، وابسته است، اظهار داشت: من متنفر هستم از سینمایی که همه چیز آن به پول وابسته است تا روند تولید آن طی شود؛ سینمایی که در آن برای فروش، بازیگران خوش چهره و بی استعدادی به کار گرفته می شود و به شدت در فیلمنامه و تولید درگیر سانسورهای غیراصولی است و هیچ رنگ و بویی از ماهیت اصلی سینما به خود ندارد. ولی سینمای کوتاه هنوز به ماهیت سینمایی خود نزدیک است و شاید یکی از اصلی ترین علل آن، آلوده نشدن به کلیشه ها و پول محوری در آن است.
وی ضمن اشاره به فیلم کوتاه «بشقاب» که در ژانر کمدی ساخته شده است، اظهار داشت: زمانی که من بین چهار فیلم اکران شده در این نشست از پاتوق فیلم کوتاه، «بشقاب» را تماشا می کردم، متوجه شدم که این فیلم از نوآوری هایی بهره برده است که سینمای بلند از آن محروم است. استفاده از یک پیرزن بعنوان بازیگر نقش اول، پرداختن به ماهواره، استفاده درست از نور و رنگ، مؤلفه های مثبت این فیلم بود که امیدوار هستم در آثار دیگر این فیلم ساز هم این خلاقیت دیده شود و گرفتار خودسانسوری و سانسور اثر نشود.
سینمای بلند درگیر سانسور بزرگی به نام سرمایه گذار است
قطبی زاده اظهار داشت: هیچ سانسوری در سینما بالاتر پول نیست، سرمایه گذار است که برای فیلم تصمیم می گیرد و نحوه اکران و آن چیزی که سبب می شود مخاطب ناآشنا با سینما را پای صندلی ها روبه روی پرده نمایش بنشاند، مهم می باشد. من زمانی که فیلم کوتاه تماشا می کنم از حجم ایده و جهان بینی فیلم سازها ذوق می کنم و با خودم می گویم که چه حرف های بزرگی در ذهن آن هاست که در قاب دوربین بازگو خواهد شد، ولی متاسفانه زمانی که وارد سینمای بلند می شوند درگیر سانسورها و دنیای کثیف سینمای بلندی می شوند که دست آنها را برای ابراز سخن می بندد و آنها در بهترین حالت یک فیلم ساز خوب می شوند تا یک فیلم ساز دغدغه مند و متعهد به سینما.
سه نکته مهم در ساخت فیلم کوتاه
این منتقد سینما در گفتگو و نقد فیلم کوتاه «تی یره» به کارگردانی مصطفی مهربان اظهار داشت: من در جستجویی که در گوگل داشته ام، متوجه شدم که این فیلم در بخش فیلم کوتاه جشنواره کن به نمایش درآمده است و این یک افتخار برای یک اثر است، بخصوص اثری که با یک نگاه قوم شناسانه و اسطوره ای می خواهد سرگذشت یک اقلیم و یک مفهوم را روایت کند. «تی یره» در عین این حال که فیلم خوبی است ولی در بخش هایی مانند طراحی لباس، گریم و شخصیت نتوانسته به خوبی عمل کند و به بافت روستایی نزدیک شود.
وی افزود: من فیلم را سه مرتبه دیده ام و هربار با یک ابهامی در فیلمنامه روبه رو بودم و دیالوگ ها و دکوپاژها نتوانست ذهن من را روشن کند. معتقد هستم که در یک فیلم کوتاه سه نکته باید لحاظ شود؛ نکته اول، قلمرو فیلم کوتاه و قلمرو و عرصه ایجاز است و باید در کوتاه ترین زمان دقیق ترین مفهوم عرضه شود و فرصت قصه پردازی وجود ندارد و نمی توان سمبل و مناد را در بیان فیلمنامه دخیل کرد و برداشت مخاطب است که این نمادها را شکل می دهد. نکته دوم اینست که ارتباط بین مخاطب با فیلم باید تسهیل شود و انتقال داستان با ساده ترین شکل صورت بگیرد و نکته سوم در رابطه با فیلم کوتاه باید بگویم که در طرح فیلمنامه و ترسیم موقعیت های داستانی و شخصیت پردازی نباید گرفتار لکنت باشد.
سینمای نوظهور تبریز برای سینمای ایران امیدبخش است
قطبی زاده در ادامه با نقد فیلم کوتاه «بشقاب» که در موسسه «ارک فیلم تبریز» تهیه شده و با نظارت و همراهی برادران ارک ساخته شده است، اظهار داشت: فیلم کوتاه «بشقاب» فیلم خلاقانه و قابل قبولی بود و معدود ایرادهایی که می توانست فیلم را به قوت بیشتری برساند، آخر بندی فیلم بود که به نظر من کمی ساده انگارانه و نامفهوم به اتمام رسید.
وی ادامه داد: نکته ای که به بهانه فیلم کوتاه «بشقاب» باید به آن اشاره کنم، اتفاقی است که در تبریز افتاده و تحولی در نوع نگاه به سینما در این شهر به علت حضور هنرمندان پدیده ای مانند برادران ارک رقم خورده است. این اتفاق در سینمای تبریز سرآغاز یک تحول در سینمای ایران است که ما ریشه های آنرا در فیلم بلند بهمن و بهرام ارک به نام «پوست» و حتی فیلم «آتابای» ساخته نیکی کریمی می بینیم و از سینمای تجاری و نفرت انگیز پرمدعا دور هستند. نظام سینمای ایران به نحوی درگیر جهل پروری است و این تحولی که از سینمای تبریز شروع شده است، ظرفیت مقابله با این سینمای کثیف را دارد.
کوتوله های سفید، فیلم لاغری است!
سپس نوبت به نقد «کوتوله های سفید» به کارگردانی سوگل رضوانی رسید. قطبی زاده هم در این بخش اظهار داشت: فیلم «کوتوله های سفید» نزدیک به دل مشغولی های یک زن است و رویکرد فیلم، رویکرد روشنفکرانه ای است و التهاب ها و چالش های درستی را دارد که مخاطب را درگیر خود می کند. این فیلم می خواهد وضعیت زن را در یک فضای فرهنگی و البته روشنفکرانه بیان کند و محورهای مختلفی مانند اخلاق و تحولات درونی یک فرد را بیان می کند، اما از نظر من فیلم لاغری است و می شد که بیشتر درگیر شخصیت ها و داستان فیلم شویم.
وی افزود: شخصیتی که از مرد برای من در این فیلم ساخته شده است، یک مرد شیاد است و من با بیان داستان فیلم نتوانستم همراه شوم؛ معتقد هستم اگر این داستان با زبانی دیگر در ژانر کمدی ساخته می شد، می توانست بهتر به نمایش درآید و شخصیت پردازی کامل تری شکل بگیرد و به بیان سینمایی نزدیک شود.
آهو؛ نگاه عمیق تر به زندگی انسان
این منتقد سینما در انتها در رابطه با فیلم کوتاه «آهو» اظهار نمود: فیلم در خارج از کشور ساخته شده است و پای بند به ملاحظه هایی که در ایران وجود دارد، نیست و در این شرایط درگیر کلیشه هایی مانند پرداختن به مسائل جنسی و سانسورهایی که در سینمای ایران وجود دارد، نمی گردد و به نحوی با نگاهی عمیق تر به مسئله و زندگی شخصی یک زن یا بهتر بگویم انسان توجه دارد و در این شرایط تفاوتی نمی کند که لوکیشن تهران باشد یا تورنتو و برلین.
مهسا رضوی به عقیده من با یک بلوغی این فیلم را ساخته است و در روند فیلم، بحران اولیه را تبدیل به یک بحران ثانویه می کند که نتیجه آن یک نتیجه اخلاقی است که ناخودآگاه به ذهن مخاطب متبادر می شود.
دوازدهمین جلسه فصل هفتم پاتوق فیلم کوتاه، دوشنبه ۲۴ مرداد ساعت ۱۵ با اجرای محیا ساعدی برگزار شد و جلسه سیزدهم پاتوق فیلم کوتاه تهران در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۴۰۱ برگزار می شود.
منبع: بازی اندروید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب